تیپ شخصیتی به معنای خصوصیات جسمی و روانی خاصی است که انسانها را از همدیگر مجزا میکند.
به بیان دیگر، افرادی که تحت یک تیپ خاص قرار دارند، رفتارها و افکار تقریباً مشابهی دارند.
اگر چه روانشناسان معمولاً ۱۶ تیپ شخصیتی متفاوت برای انسانها در نظر میگیرند ولی تحقیقات اخیری که با استفاده از کلان دادهها (بیگ دیتا) صورت گرفته، نظریه دیگری ارائه کرده است.
به گزارش وبسایت Psych Central، محققان دانشگاه نورتوسترن (Northwestern) در آمریکا با بررسی دادههای ۱٫۵ میلیون پرسشنامه، چهار تیپ شخصیتی از نظر علمی شناسایی کردهاند که عبارتند از: متوسط، محتاط، الگو و خودمحور.
تیپ متوسط (Average) که شایع ترین نوع شخصیت به شمار میرود، دارای صفاتی است که روانرنجوری یا نوروتیسیزم (neuroticism) از آن جمله محسوب میشود.
تیپ محتاط (Reserved) کسی را توصیف میکند که از لحاظ احساسی پایدار است ولی نه باز است و نه رنجور.
این افراد خیلی برونگرا نیستند ولی سختکوش و وظیفهشناساند.
الگوها (Role Models) افرادی هستند که اعتماد به نفس دارند و آغوش خود را به روی ایدههای جدید میگشایند.
و در پایان به تیپ شخصیتی افراد خودمحور (Self-Centered) بر میخوریم که بر خلاف تصور آنقدر هم بد نیست.
آنها معمولاً افرادی برونگرا و نه چندان دلسوز یا وظیفهشناس هستند.
بنا به گفته مسئول این پژوهش، نکته بسیار جالب توجه این است که بررسی چنین حجم انبوهی از دادهها بدون وب امکانپذیر نیست.
در گذشته، محققان برای بررسی و طبقهبندی تیپهای شخصیتی، به اطلاعات دانشجویان یک دانشگاه که شاید چند صد نفر بیشتر نمیشده بسنده میکردهاند ولی امروزه به لطف شبکههای مجازی، این فرایند متحول، علمیتر و دقیقتر شده است.
این یافتهها که میتواند مبانی روانشناسی رایج را به چالش بکشاند، در نشریه Nature Human Behaviour منتشر شده است.